ΙΔΗ: ΛΙΜΝΗ ΚΕΡΚΙΝΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΒΑΣΕΙΣ ΣΤΑ ΒΟΥΝΑ ΒΡΟΝΤΟΥΣ ΚΑΙ ΜΠΕΛΛΕΣ

Λίμνη Κερκίνη

Βουνά Βροντούς ή (Λαϊλιάς) και Μπέλες

Του ορειβάτη Δακανάλη Μανόλη

«Η απάντηση του σκότους στα έργα του φωτός»

Ανθρώπινος δάκτυλος ήταν αυτός που οδήγησε στη δημιουργία αυτού του παράδεισου. Το 1932 στο Λιθότοπο χτίστηκε το πρώτο φράγμα και τα νερά του ποταμού Στρυμόνα σχημάτισαν σταδιακά τη λίμνη Κερκίνης. Τη σπουδαιότητα αυτού του υγρότοπου αναγνώρισε η πολιτεία και φρόντισε να τον θέσει υπό την προστασία της διεθνούς σύμβασης Ρασμάρ. Η λίμνη έχει συνολική επιφάνεια 37.688 τ. χιλ.

Ο υγρότοπος της Κερκίνης είναι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, από τους καλύτερα διατηρημένους της Ελλάδας. Η λίμνη συνδυάζει την πλούσια ορνιθοπανίδα, τα παρυδάτια δάση, τα ανοιξιάτικα νούφαρα, τα δεκάδες διαφορετικά είδη ψαριών, τη βαρκάδα μέχρι το δέλτα του Στρυμόνα, τα κανό, το καγιάκ, την ποδηλασία και την ιππασία. Το φυσικό τοπίο της Κερκίνης και οι ταινίες του Αγγελόπουλου έχουν πολλά κοινά. Tα φυτά τα ζώα, τα πουλιά, βρίσκονται σε μια ειρηνική συνύπαρξη με τον άνθρωπο

Τα βουβάλια της λίμνης κάποτε ήταν είδος προς εξαφάνιση, σήμερα είναι επιδοτούμενο είδος. Ο πληθυσμός τους έχει πλέον αυξηθεί και είναι ελεύθερης βοσκής. Δεν ξεστρατίζουν, δεν καταστρέφουν τον υγροβιότοπο, ενώ το κρέας και το γάλα τους είναι περιζήτητα.

Δυο λεωφορεία στις 22 Μαρτίου 2014 από το αεροδρόμιο ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ύστερα από μια ευχάριστη πτήση, μετέφεραν 70 ορειβάτισσες και ορειβάτες των ορειβατικών Ηρακλείου και Μοιρών (Μοιρών 16) με αρχηγό την Παπαδάκη Άννα στο Εθνικό Πάρκο της Κερκίνης το απομεσήμερο.

Η περιήγηση με βάρκες μέσα στη λίμνη με προορισμό το παρυδάτιο δάσος και το εντυπωσιακό δέλτα του Στρυμόνα, ήταν φανταστική. Τέσσερις βάρκες έδεσαν μεταξύ τους κοντά στο δέλτα του Στρυμόνα και ο οδηγός-ξεναγός μας ενημέρωσε λεπτομερώς για το οικοσύστημα της λίμνης. Ανάλογα με την εποχή εναλλάσσεται το τοπίο και τα είδη των πουλιών. Την άνοιξη- καλοκαίρι μπορούμε να δούμε ερωδιούς, χουλιαρομύτες, λαγγόνες και κορμοράνους στις αποικίες τους. Το φθινόπωρο-χειμώνα βρίσκουν καταφύγιο στη λίμνη οι πελεκάνοι, πάπιες, χήνες, ερωδιοί, φοινικόπτερα και διάφορα άλλα.

Το Ησυχαστήριο του Τιμίου Προδρόμου του 1270, βρίσκεται στις νότιες υπώρειες του όρους Μπέλες δίπλα στο χωριό Ακτριτοχώρι. Έχει ανακαινιστεί τα τελευταία είκοσι χρόνια, θυμίζει Αγιορείτικη Μοναστηριακή Αρχιτεκτονική και αποτελεί Μετόχι του Αγίου Όρους. Ακολουθείται δε το τελετουργικό των μονών του Αγίου Όρους.

Η μέρα μάζευε σιγά-σιγά τα φτερά της για να κουρνιάσει πίσω από το όρος Μαυροβούνι, ενώ εμείς εγκατασταθήκαμε στο ξενοδοχείο VILLA BELLES.

23 Μαρτίου: Από το γραφικό χωριό Ορεινή (υψ850μ) ακολουθήσαμε ένα δασικό δρόμο μέσα σε μια μεγάλη φαραγγοκοιλάδα, ενώ η πλαγιά που πήραμε με προορισμό την κορφή Προφήτης Ηλίας ή Αλή Μπαμπάς (υψ1848μ) του όρους Βροντούς ή Λαϊλιάς, ήταν πάρα πολύ ανηφορική. Αφήνοντας πίσω μας την μεγάλη ανηφόρα περπατούσαμε πάνω σε καταπράσινα υποαλπικά οικοσυστήματα με διάφορα λουλούδια, που απλώνονταν σχεδόν μέχρι την κορφή. Το τελευταίο κομμάτι ίσαμε την κορφή ήταν βραχώδες, κακοτράχαλο και θύμιζε το λούκι του Μύτικα. Στη βόρεια πλευρά του βουνού κυριαρχούσε ένα εντυπωσιακό πευκόδασος και ήταν κατάλευκο από χιόνια. Η θέα ήταν φανταστική τόσο προς τη Βουλγαρία, όσο και προς τον αειφόρο κάμπο των Σερρών.

Το όρος Λαϊλιάς είναι ένα επιβλητικό βουνό και φθάνει σε μήκος τα 30 χιλιόμετρα. Το μεγαλύτερο μέρος του βουνού καλύπτεται με δρυάδες, οξιές, πεύκα και έχει αρκετά υδάτινα ρέματα με κρυστάλλινα νερά. Η πανίδα αποτελείται από λαγούς, πέρδικες, αγριόχοιρους, τσακάλια, ενίοτε και αρκούδες. Από την κορφή καταλήξαμε στο καταφύγιο του Ε.Ο.Σ. Σερρών (υψ1500μ) μετά από έξι ώρες δύσκολης πορείας.

Το χιονοδρομικό κέντρο του Αϊλιά δημιουργήθηκε το 1978 από τον ΕΟΣ Σερρών και παραμένει μέχρι σήμερα στη διαχείριση του. Παρά το σχετικό μικρό υψόμετρο του ο βορινός προσανατολισμός του το βοηθά να κρατά πολλούς μήνες το χιόνι.

24 Μαρτίου: Με το λυκαυγές μια ευέλικτη ομάδα αποτελούμενη από 18 ορειβάτες, πήρε την ανηφόρα από το παραλίμνιο χωριό Νεοχώρι (υψ192μ) με προορισμό την κορφή του όρους Κερκίνη ή Μπέλες (υψ2031μ). Η όλη πορεία ήταν πάρα πολύ δύσκολη σε μεγάλες ανωφέρειες και αντιμετώπισαν στην κορφή του βουνού, που είναι τα όρια με τη Βουλγαρία ισχυρούς παγωμένους βοριάδες. Η όλη πορεία έφθασε τις 11 ώρες. Μια άλλη μικρή ομάδα λάτρεις του ποδηλάτου έκαναν το γύρω της λίμνης συνολικού μήκους 67 χιλιομέτρων και όπως μας είπαν, ήταν μια φανταστική διαδρομή. Η μεγαλύτερη ομάδα ακολούθησε την πρώτη και έφθασε ίσαμε τα χίλια μέτρα υψόμετρο και επέστρεψε πίσω.

Το όρος Κερκίνη μήκους 60 χιλιομέτρων είναι γνωστό από την αρχαιότητα με την ίδια ονομασία. Η ονομασία Μπέλες δόθηκε αργότερα, έχει σλαβική προέλευση και σημαίνει «λευκό». Το νότιο τμήμα ανήκει στην Ελλάδα, το βόρειο στη Βουλγαρία και το δυτικό στη FYROM. Τρεις λαοί ενώνονται και χωρίζονται σε υψόμετρο 1883 μέτρα, το αποκαλούμενο τριεθνές. Υπήρξε θέατρο μαχών κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Στον Μπέλες συναντάμε τοπικά και ενδημικά είδη φυτών που σπάνια βλέπουμε στα αλπικά και υποαλπικά λιβάδια. Στις απόκρημνες πλαγιές του βουνού φιλοξενούνται αρπακτικά, όπως ο χρυσαετός, το σφηκιάρι, το σαΐνι και ο κραυγαετός, ενώ έντονη είναι η παρουσία αγριόχοιρων, ζαρκαδιών και τσακαλιών.

Πολύ εντυπωσιαστήκαμε κατά την επίσκεψή μας στο γραφικό κεφαλοχώρι Άνω Πορόϊα (υψ395μ), που βρίσκεται σκαρφαλωμένο στις νότιες υπώρειες του Μπέλες. Είναι κυριολεκτικά πνιγμένο μέσα στο δάσος σε οργιώδη βλάστηση, που κυριαρχούν τεράστια πλατάνια, δρυάδες, οξιές και κρυστάλλινα νερά στα ρέματα. Έχει πολλές παραδοσιακές ταβέρνες και παρέχεται η δυνατότητα στους επισκέπτες να απολαύσουν ιππασία. Διατηρεί τα χαρακτηριστικά της Μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής, που έφεραν οι βλαχόφωνοι Έλληνες από την Ήπειρο. Η κάθε εποχή ντύνει το χωριό με διαφορετικά χρώματα.

25^η Μαρτίου οχυρό Ρούπελ: Βρίσκεται στις αντηρίδες του όρους Τσικέλι στον ποταμό Στρυμόνα. Είναι το μεγαλύτερο συγκρότημα οχυρωμένης τοποθεσίας κατά μήκος των ελληνοβουλγαρικών συνόρων, που φέρει το όνομα Γραμμή Μεταξά. Αντικειμενικός σκοπός των οχυρών ήταν, να αποκρούσουν κάθε επιθετική ενέργεια από τη Βουλγαρία. Τα οχυρά Ρούπελ, Παλιστριώνες και Ιστίμπεη τα ξημερώματα της 6^ης Απριλίου 1941 δέχτηκαν ισχυρό βομβαρδισμό πυροβολικού και αεροπορίας από τους Γερμανούς, οι οποίοι δεν μπόρεσαν να τα καταλάβουν και είχαν μεγάλες απώλειες. Ακολούθησαν και άλλες επιθέσεις των Γερμανών χωρίς αποτέλεσμα. Στις εκκλήσεις των Γερμανών να παραδοθούν, γιατί είχε υπογραφεί συνθηκολόγηση στη Θεσσαλονίκη, ο Διοικητής του Ρούπελ ταγματάρχης Γεώργιος Δουράτος απάντησε ότι, «τα οχυρά δεν παραδίδονται αλλά καταλαμβάνονται». Παραδόθηκαν στις 10 Απριλίου, αφού πληροφορήθηκαν τη συμφωνία. Ο Γερμανός διοικητής που το παρέλαβε, έδωσε συγχαρητήρια στο διοικητή και εξέφρασε τον θαυμασμό του. Κατά την παράδοση του οχυρού Ιστίμπεη στον Μπέλες (υψ1339μ) την ίδια μέρα, ο διοικητής του ταγματάρχης Αλέξανδρος Χατζηγεωργίου με τη φρουρά του πέρασαν ένοπλοι μπροστά από το Γερμανικό τάγμα και έφυγαν «κλαμένοι».

Εντυπωσιαστήκαμε με την αρχιτεκτονική κατασκευή του οχυρού Ρούπελ που είναι κατασκευασμένο στα έγκατα του βουνού, με δαιδαλώδεις διαδρόμους, διαμερίσματα, αποθήκες, εξαερισμούς και 14 εισόδους. Η συγκίνηση που νοιώσαμε ήταν πολύ μεγάλη για τους προγόνους μας, που υπερασπίστηκαν από τα οχυρά αυτά τα πάτρια εδάφη ενάντια στο γερμανικό φασισμό. Σήμερα τι να πούμε για τους πολιτικούς μας, που παρέδωσαν την Ελλάδα στη Γερμανία, χωρίς να ρίξουμε ούτε μια τουφεκιά.

Το σπήλαιο Αλιστράτης ανακαλύφθηκε το 1975, θεωρείται ένα από τα ωραιότερα και μεγαλύτερα της Ελλάδας και ολόκληρης της Ευρώπης. «Η απάντηση του σκότους στα έργα του φωτός». Η εν λόγω επιγραφή στην τεχνητή είσοδο του σπηλαίου, συνοψίζει το φαντασμαγορικό θέαμα του σπηλαίου που δημιουργούν οι τεράστιοι σταλακτίτες και σταλαγμίτες με διάφορους σχηματισμούς από εκκεντρίτες που ακολουθούν ακανόνιστες πορείες. Και όλα αυτά μόλις 1000 μέτρα από τα συνολικά 25.000 στρέμματα που καταλαμβάνει. Τον επισκέπτη κυριεύει δέος, ονειρική ομορφιά και φαντασμαγορική εικόνα καθώς διασχίζει το μήκος των 500 μέτρων διάδρομο. Οι μόνιμοι κάτοικοι του σπηλαίου είναι νυχτερίδες διαφόρων ειδών και αρκετά είδη μικροοργανισμών.

Σε μικρή απόσταση από το σπήλαιο βρίσκεται ο Αγγίτης, είναι παραπόταμος του Στρυμόνα και σε μερικά σημεία του ομώνυμου φαραγγιού ή Στενά Πέτρας υπάρχουν βραχογραφίες που παριστάνουν καμήλες, ελάφια, ιππείς και αφηρημένα σχέδια. Στον ποταμό υπάρχει η δυνατότητα για ράφτιγκ και ιππασία.

Ο κοσμογυριστής ήλιος άρχισε να ροδίζει και να μας αποχαιρετά, ενώ εμείς πετούσαμε πάνω από τα σύννεφα με προορισμό το Ηράκλειο.

Όλοι μας επιστρέψαμε περισσότερο σοφοί, πιο έμπειροι, γιατί αυτά που είδαμε, ήταν πολλά, εντυπωσιακά και ξεχωριστά, τα οποία θα μείνουν αποθηκευμένα στο μυαλό μας.

Ευχαριστούμε πολύ το Ορειβατικό Σύλλογο Ηρακλείου για την πολύχρονη συνεργασία μας και την καλή μας αρχηγό Άννα Παπαδάκη.-