ΣΤΟ ΜΥΘΙΚΟ
ΠΗΛΙΟ
Του
ορειβάτη Δακανάλη Μανόλη
Το καταπράσινο όρος του Πηλίου στο σύνολο
του αποτελείται από τις κορφές Κελλίων (υψ1624μ), Αγριόλευκες (υψ1471μ),
Κοτρώνι (1550μ), Δραμήλα (1455μ), Σχιτζουραύλι (1450μ), Γολγοθάς (1417μ) και
άλλες. Σχηματίζονται σαν ρυτίδες πολλά βαθιά δασωμένα αδιαπέραστα ρέματα, με
πολλούς καταρράκτες, που στολίζουν το βουνό. Απουσιάζουν οι πολλές πέτρες, έχει
όμως τα ευλογημένα χώματα και την οργιώδη βλάστηση. Παντού βρίσκεις νερό, πελώρια
πλατάνια, μηλιές, καστανιές, βελανιδιές, πρίνους, αζίλακες, οξιές και διάφορα
άλλα δασικά δέντρα. Τα δάση επιδίδονταν σε ένα χρωματικό όργιο λόγω της εποχής από το χρυσαφί, το κίτρινο, ως το
κόκκινο της σκουριάς με τα περισσότερα φύλλα ακόμη πάνω στα κλαδιά, έτσι
δημιουργούσαν μια πανδαισία χρωμάτων. Το βουνό αγκαλιάζουν δυο θάλασσες Αιγαίο
και Παγασητικός και τα χωριά είναι φωλιασμένα περιμετρικά σαν μπαλκόνια να τις ατενίζουν.
Το βουνό του Πηλίου σύμφωνα με τη
μυθολογία ήταν η πατρίδα των Κενταύρων και χρησιμοποιήθηκε στη γιγαντομαχία,
αλλά και θερινή κατοικία των θεών. Ο Πάρις εδώ έδωσε το μήλο της έριδος στην
Αφροδίτη, που ήταν η αιτία του Τρωικού Πολέμου.
Η
Μακρυνίτσα (υψ850μ) είναι από τους χαρακτηριστικότερους οικισμούς του Πηλίου
και αποτελεί το «μπαλκόνι» της περιοχής. Υπέροχο το θέαμα και απόλαυση για
αχόρταγο μάτι, που σάρωνε προς το Βόλο και τον Παγασητικό κόλπο. Κτίστηκε το
1204 αμφιθεατρικά με πέτρινα σπίτια από τεχνίτες της Μακεδονίας και του
Ζαγορίου, αρκετοί από τους οποίους έμειναν εκεί και ρίζωσαν. Τα κάτω σπίτια του
χωριού με τα επάνω έχουν 500 μέτρα υψομετρική διαφορά και όπως λένε «πάνω χιονίζει και κάτω βρέχει». Είναι
από τα ωραιότερα χωριά του Πηλίου και θα το καταλάβετε περπατώντας στις
συνοικίες του. Η Μακρυνίτσα έχει
χαρακτηριστεί διατηρητέος παραδοσιακός οικισμός από το 1980 και
πρωτοστατεί στον τουρισμό.
Στο λιμάνι του Πειραιά με το πρώτο φως
της ημέρας μπουλούκια οι πρόσφυγες αποβιβάζονταν από τα πλοία. Η Εθνική οδός Αθηνών-Θεσσαλονίκης ασφυκτιούσε
από λεωφορεία κατάμεστα με πρόσφυγες της Συρίας και άλλων κρατών, που ταξίδευαν
προς στα βόρεια σύνορα μας. Σκοπός τους η εγκατάσταση στην Ευρώπη για μια
καλύτερη ζωή και για να γλιτώσουν από τη φρίκη του εμφυλίου πολέμου.
Στην ξακουστή Μακρυνίτσα βρεθήκαμε στις 24-10-2015 μετά το μεσημέρι ένα
λεωφορείο ορειβάτες των ορειβατικών συλλόγων Ηρακλείου και Μοιρών (Μοιρών 17).
Ο καιρός ήταν μπουκωμένος και από τον Πειραιά ίσαμε το Πήλιο έπεφταν σποραδικές
βροχές κατά διαστήματα.
Με αφετηρία τη Μακρυνίτσα πραγματοποιήσαμε
μια κυκλική πορεία μέσα από τα χαοτικά σπλάχνα της βαθιάς χαράδρας που
σχηματίζεται μεταξύ Μακρυνίτσας και Πορταριάς και επιστρέψαμε πάλι στο σημείο
εκκίνησης. Η Πορταριά έχει πολλά επιβλητικά αρχοντικά, τα περισσότερα από τα
οποία λειτουργούν ως ξενώνες. Στο διάβα μας συναντήσαμε παρθένα αδιαπέραστα
δάση από οξιές, αζίλακες, πλατάνια και καλλιέργειες από μηλιές. Το παραδοσιακό χωριό
Σταγιάτες δεσπόζει της περιοχής του Βόλου
και μας εντυπωσίασε πολύ. Η πορεία ήταν ενδιαφέρουσα
και μας πήρε τρεις ώρες.
Η
μέρα μάζευε σιγά-σιγά της φτερά της και καταλύσαμε σε ξενοδοχείο του όμορφου
Βόλου. Ο Βόλος στην αρχαία Ελλάδα ονομάζονταν Ιωλκός, από εδώ ξεκίνησε με την
Αργώ ο Ιάσωνας με τα παλικάρια του με διαταγή του Βασιλιά Πηλέα, να πάει στην
Κολχίδα κοντά στον Καύκασο, να φέρει πίσω το χρυσόμαλλο δέρας. Ο Βόλος με τα
περίχωρα έχουν 125.248 κατοίκους (απογραφή 2011), αποτελεί αξιόλογο εμπορικό
κέντρο, με τρεις βιομηχανικές περιοχές και ένα μεγάλο ασφαλές λιμάνι.
Η παραλιακή λεωφόρος του Βόλου με το ομοίωμα
της Αργώ να επιπλέει στο λιμάνι, είναι αφιερωμένη στην τσιπουροποσία. Τα τσιπουράδικα το ένα δίπλα στο άλλο, γεμάτα
με κόσμο, προσφέρουν τσίπουρο και ποικίλους
χορταστικούς μεζέδες.
Την
Κυριακή 25/10 ξυπνήσαμε με
μουντό χαμηλωμένο καιρό. Μια μειχτή
διμοιρία ορειβατών των συλλόγων
Ηρακλείου, Μοιρών και Βόλου, ανηφόρισε από τη Μακρυνίτσα με σκοπό τη διάσχιση
της χερσονήσου της Μαγνησίας και κατάληξη στο χωριό Πουρί. Ανέβηκαν στην
υψηλότερη κορφή Κελλίων (υψ1624μ), συνάντησαν παρθένα δάση, πολλά ρέματα με
τρεχάμενα νερά, μάζεψαν άγρια μανιτάρια και διάβηκαν πολλές καλλιέργειες από
μηλιές. Η όλη πορεία είχε μήκος 16
χιλιόμετρα και κράτησε 8 ώρες.
Η
Ζαγορά (υψ.420μ) είναι από τα ιστορικότερα χωριά του Πηλίου, όπου ο μεγάλος
δάσκαλος του Γένους Ρήγας Φεραίος διδάχθηκε πρώτα στο «Ελληνομουσείο» της
Ζαγοράς. Το τοπωνύμιο Ζαγορά έχει πιθανόν σλάβικη προέλευση και σημαίνει «τόπος
πίσω από το βουνό». Λόγω της μεγάλης εμπορικής
ανάπτυξης μεταξιού και το κακό δίκτυο μεταφοράς, οδήγησε τους Ζαγοριανούς
να αναπτύξουν αξιόλογο στόλο τον 17ο και 18ο αιώνα. Οι εξαγωγές των προϊόντων
τους έφθαναν από τη Βενετία μέχρι την Κωνσταντινούπολη.
Η
μεταεπαναστατική περίοδος βρήκε τη Ζαγορά σε μια 100% αγροτική κοινωνία και
σήμερα η ζωή των Ζαγοριανών και εκατοντάδων εργατών είναι άμεσα συνδεδεμένη με
το μήλο. Ο χρόνος των ανθρώπων μοιράζεται σε καθορισμένες εργασίες, κλάδεμα,
ψέκασμα, ξεχορτάριασμα, αραίωμα και μάζεμα του καρπού. Το χειμώνα ζουν την
«ανάπαυση του πολεμιστή». Σήμερα η Ζαγορά συνεχίζει να είναι το εμπορικό κέντρο
του Πηλίου του περίφημου Ζαγοριανού μήλου. Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός της «Ζαγορίν» που ιδρύθηκε το
1916 είναι ο κύριος συντελεστής της σημερινής άνθισης. Συγκεντρώνει και
διακινεί το 90% της παραγωγής των μήλων, εξάγοντας μέχρι και το 40%.
Η δεύτερη ομάδα από την Ζαγορά κατηφόρισε
από το φιδοσερνάμενο μονοπάτι, πνιγμένο μέσα στις μηλιές, καστανιές, καρυδιές
και φουντουκιές. Στο διάβα μας γευτήκαμε τα περίφημα μήλα Ζαγορίν, κάστανα και
καρύδια. Στην αμμουδερή παραλία του Χορευτού, που ήταν επίνειο της Ζαγοράς,
φθάσαμε μετά από δυο ώρες πορείας. Από εδώ ξεκινούσαν τα Ζαγοριανά καράβια για τα μεγάλα πόρτα της Μεσογείου.
Το βράδυ όλοι οι ορειβάτες συγκλίναμε στο παραδοσιακό χωριό Πουρί (υψ.450μ) και σε
ταβέρνα του χωριού γευτήκαμε τοπικά σπεσιαλιτέ, όπως βραστή γίδα, σπετσοφάι,
μπριτζόλες, πίτες, χόρτα της εποχής, λουκάνικα και διάφορες άλλες λιχουδιές. Το
όνομα του χωριού αναφέρεται στις ασβεστολιθικές πέτρες που υπάρχουν γύρωθε. Από
εκεί πάνω αγναντεύουν ολόκληρο το Αιγαίο και κοιτάνε μέχρι τα πόδια της
Χαλκιδικής.
Νυχτερινές ώρες καταλήξαμε στο sale του χιονοδρομικού Κέντρου Πηλίου σε ένα πολύ
ζεστό και φιλικό περιβάλλω. Ο ορεινός οικισμός Χάνια (υψ1200μ) είναι
περικυκλωμένος από δάση οξιάς και καστανιάς. Έλκει το όνομα από τα ξενοδοχεία
(χάνια) και τις ταβέρνες που φτιάχτηκαν για να εξυπηρετούν τους επισκέπτες. Σε
ώρες διαύγειας ο επισκέπτης ατενίζει τις
πλαγιές του όρους Αγριόλευκες με το χιονοδρομικό κέντρο Πηλίου, την Γκιώνα, τον
Παρνασσό, τον Όλυμπο και την Εύβοια.
Στις 26/10
με τον ήλιο ψηλά μια κονταριά βρεθήκαμε
στον σταθμό των Άνω Λεχωνίων. Το τραινάκι του Πηλίου σφυρίζει δίνοντας το
σύνθημα μιας αξέχαστης διαδρομής στις μυθικές πλαγιές του Πηλίου μέχρι τις Μηλιές.
Είναι μια από τις ποιο στενές σιδηροτροχιές στον κόσμο (60 εκατοστά.) και
σέρνει τέσσερα βαγόνια του «μουτζούρι», όπως έλεγαν παλιά το τραινάκι, για να
δηλώσει την ατμοκίνηση του.
Η διαδρομή είναι ορεινή διασχίζοντας τις κατάφυτες πλαγιές, διαβαίνοντας
έξι πέτρινες αρχιτεκτονικές τοξωτές γέφυρες, μια μεταλλική, σήραγγες, εναέριες
πεζογέφυρες, άρτια εναρμονισμένες με το περιβάλλον. Στις πυκνόφυτες πλαγιές
ζούσαν οι Κένταυροι και από το σημείο αυτό έγινε η ξακουστή Κενταυρομαχία,
ανάμεσα στους Κενταύρους και τους Λαπίθες.
Το
τραινάκι αυτό έκανε τη διαδρομή Βόλος-Μηλιές από το 1903 μεταφέροντας επιβάτες
και προϊόντα. Σταμάτησε η λειτουργία του το 1971, ενώ από το 1996 άρχισε πάλι
να μεταφέρει ρομαντικούς επιβάτες.
Στις γραφικές Μηλιές (υψ360μ)που
βρίσκονται στις νότιες απολήξεις του Πηλίου φθάσαμε με το τραινάκι σε μια ώρα.
Οι Μηλιές είναι ένα από τα ιστορικότερα χωριά του Πηλίου. Στην κεντρική πλατεία
του χωριού βρίσκεται η εκκλησία των Ταξιαρχών κτίσμα του 1741 με στοιχεία τοπικής
παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Εδώ κήρυξε την επανάσταση του 1821 ο Άνθιμος Γαζής
μια από τις εκρηκτικότερες φυσιογνωμίες του επαναστατημένου Ελληνισμού.
Προκαλούν ενδιαφέρον η Δημόσια Βιβλιοθήκη
και το Δημοτικό Μουσείο με μεγάλης αξίας εκθέματα.
Από
τις Μηλιές πήραμε ένα παλιό μονοπάτι από καλντερίμι ήπιας ανηφορικής κλήσης, στις
άγριες πλαγιές του νοτιοανατολικού Πηλίου. Το τοπίο ήταν φανταστικό με πολλές
εναλλαγές, πλούσια δάση από οξιές, καστανιές, αζίλακες, τεράστια πλατάνια,
μεγάλα και μικρά εγκάρσια ρέματα, τα οποία καταλήγουν στο Αιγαίο Πέλαγος.
Το παραδοσιακό χωριό Ξουρίχτι φιγουράρει πάνω
σε ένα διάσελο, περάσαμε από τα αριστερά του και συνεχίσαμε για την Τζαγκαράδα.
Διαβήκαμε το μεγάλο φαράγγι του Μυλοπόταμου με την αέναη ροή νερού. Ένα
αρχιτεκτονικό πέτρινο τοξωτό γεφύρι της Τζσαγκαράδας όπως το ονομάζουν, συνδέει
τις δυο όχθες του ρέματος. Βρίσκεται χωμένο κάτω από τεράστια πλατάνια και κατασκευάστηκε
όπως πιστεύουν το 1787.
H Tσαγκαράδα (υψ420μ) είναι ένα
μεγάλο παραδοσιακό κεφαλοχώρι και έχει διαδραματίσει σπουδαίο ρόλο στην
εκπαιδευτική, εμπορική και οικονομική ανάπτυξη του Πηλίου. Οι πλατείες και τα σοκάκια της είναι
κατάσπαρτα από καλντερίμια, τα οποία συνεχίζουν την πορεία τους και έξω από
αυτή.
Στην πλατεία του οικισμού της Αγίας Παρασκευής
που ανήκει στην Τσαγκαράδα, βρίσκονται οι Άγιοι Ταξιάρχες κάτω από τον
υπεραιωνόβιο πλάτανο, στον οποίο υποκλίνεται ο επισκέπτης. Η πέτρινη κολώνα που
τοποθετήθηκε πριν από πολλά χρόνια, κρατάει όρθιο ένα πολύ μεγάλο κλάδο, για να μη σπάσει. Η
περίμετρος του πλατάνου φθάνει τα 14 μέτρα και λένε, ότι είναι ο μεγαλύτερος
του Πηλίου. Διανύσαμε 13,5 χιλιόμετρα και η όλη πορεία μας πήρε 5 ώρες χωρίς τις στάσεις.
Στις 27/10
βρεθήκαμε στο παραδοσιακό χωριό Λαύκος (υψ310μ) του νότιου Πηλίου με μουντό
καιρό. Ένα κατηφορικό μονοπάτι από καλντερίμι που ελίσσεται μέσα σε μια δασωμένη
φαραγκοκοιλάδα, μας οδήγησε στο παραθαλάσσιο χωριό Μελίνα στον Παγασητικό Κόλπο.
Στα μέσα της διαδρομής συναντήσαμε το πέτρινο ξωκλήσι της Παναγίας της
Μεσοσπορίτισσας, και δίπλα υπάρχει μια πηγή με κατάκρυο κρυστάλλινο νερό. Οι
κουμαριές μας φίλεψαν με τα γευστικότατα κούμαρα τους. Απέναντι από το λιμάνι
βρίσκεται η μακρόστενη καταπράσινη δασωμένη νήσος Αλμύρα. Κάναμε μια πολύ
εντυπωσιακή πορεία, διανύσαμε 3,5 χιλιόμετρα και κράτησε
μιάμιση ώρα.
Από το χωριό Προμύρι (υψ240μ) του ανατολικού Πηλίου πήραμε
ένα παλιό μονοπάτι, που ελίσσονταν στην κοίτη ενός δασωμένου ρέματος με ήπια
ανηφόρα. Στο τέλος του ρέματος σχηματίζεται ένα μικρό διάσελο και από εκεί
κατηφορίσαμε σε μια άλλη μεγαλύτερη δασωμένη φαραγκοκοιλάδα. Στο διάβα μας συναντήσαμε τεράστια πλατάνια στις
όχθες του ρέματος, ένα μνημειακό ελαιώνα και μετά από δυόμιση ώρες πορείας φθάσαμε
στο Αιγαίο Πέλαγος στο παραλιακό χωριό
Πλατανιά. Η όλη πορεία ήταν 6,5 χιλιόμετρα.
Σήμερα είναι η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου ημέρα Εθνικής
υπερηφάνειας και ανάτασης. Οι πρόγονοι μας πολέμησαν ηρωικά, έχυσαν το αίμα
τους, θυσίασαν τη ζωή τους, έγραψαν λαμπρή ιστορία, για να ζήσουμε εμείς
ελεύθεροι. Οι σύγχρονοι ευφάνταστοι πολιτικοί μας, οδήγησαν την πατρίδα μας σε
οικονομική καταστροφή. Θα πρέπει τουλάχιστο να ντρέπονται έναντι των προγόνων
μας και του κυρίαρχου ελληνικού λαού. Στο Βόλο παρακολουθήσαμε μεγάλη παρέλαση
σωματείων, που έφεραν παραδοσιακές στολές μεταξύ των οποίων και κρητικές, τη
σπουδάζουσα νεολαία το μέλλον της Ελλάδας και τμήματα του περήφανου ελληνικού
Στρατού και της Αεροπορίας
Ο λόφος Γορίτσα στέκεται κατάφυτος από πεύκα
στην ανατολική πλευρά του Βόλου, ενώ στην κορφή του βρίσκεται η παλιά εκκλησία
της Ζωοδόχου Πηγής. Η θέα από εκεί πάνω προς την πόλη του Βόλου, το λιμάνι και
την ευρύτερη περιοχή του Παγασητικού Κόλπου είναι πανοραμική.
Πάνω στο λόφο το πρώτο μισό του 4ου π.χ. αιώνα
ο Φίλιππος Β΄ έκτισε μια πόλη, το όνομα της οποίας παραμένει άγνωστο. Την πόλη
αυτή αρκετοί ταύτισαν με τη Δημητριάδα, την Ιωλκό, τη Νήλεια ή το Ορμίνιο. Η
πόλη περιβάλλονταν από ισχυρό τείχος που κατασκευάστηκε πιθανότατα από τον
Κάσσανδρο.
Το 293-92π.χ. ο Μακεδόνας βασιλιάς
Δημήτριος ίδρυσε τη Δημητριάδα πάνω στη χερσόνησο Πευκάκια, που αποτέλεσε
ισχυρό στρατιωτικό σταθμό και ορμητήριο των Μακεδόνων.
Όσο
και να ψάξαμε τις μέρες που σεργιανούσαμε στα δάση και τα περίφημα βουνά του Πηλίου, τα οποία έχει υμνήσει ο
Όμηρος, δε βρήκαμε πουθενά το χρυσόμαλλο δέρας, που έφερε ο Ιάσωνας από την
Κολχίδα. Βρήκαμε όμως τη φυσική ομορφιά, την ψυχική ηρεμία, τα πανέμορφα ρέματα
με τα γάργαρα νερά, το καθαρό περιβάλλον, τη γαλήνη, την ξεγνοιασιά, τα
ξωκλήσια της κατάνυξης, τις εικαστικές τέχνες του Θεόφιλου (1866-1935), τις
ακόρεστες κρήνες, τα μήλα και τα κάστανα, που θα μας μείνουν αξέχαστα. Oι πηλιορείτες μάστορες μέρεψαν
το περιβάλλον, έβαλαν πέτρινες σκεπές στα σπίτια τους, έκαναν προεκτάσεις της
φύσης και γεφύρωσαν ποτάμια με πέτρινα τοξωτά γεφύρια. Ακόμα λάξευσαν με υπομονή περίτεχνα καλντερίμια στις
πλατείες, στα σοκάκια των χωριών και στα μονοπάτια.
Ευχαριστούμε πολύ τους αρχηγούς μας Άλκη Γκέσο, Νανά Κουτσανδρέου, τους οδηγούς
του Ορειβατικού Βόλου, Κώστα, Κυριάκο, κλπ που μας οδήγησαν στα μυθικά τοπία
του Πηλίου. Τέλος τον Ορειβατικό Ηρακλείου που διοργανώνει τις εκδρομές και όλη
την παρέα, για την άψογη συνεργασία και αλληλεγγύη που αναπτύχθηκε μεταξύ μας
όλες αυτές τις μέρες.-
Πηγές: Το ΠΗΛΙΟ τεύχος 6 του Υπουργείου Τουριστικής
Ανάπτυξης.
Το ΠΗΛΙΟ του Αιγαίου Περιηγήσεις
της εφημερίδας ΗΜΕΡΗΣΊΑ.
ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ,
Μιχ. Σταματελάτος.
Βικιπαίδεια.
 |
| Μακρυνίτσα |
 |
| Με φόντο το Βόλο |
 |
| Στο φαράγγι της Μακρυνίτσας |
 |
| Προς το χωριό Σταγιάτες |
 |
| Άποψη Μακρυνίτσας |
 |
| Κρήν Μακρυνίτσας |
 |
| Σοκάκια Μακρυνίτσας |
 |
| Στην πλατεία Μακρυνίτσας |
 |
| Φαράγγι Μακρυνίτσας |
 |
| Ζαγορά |
 |
| Στη Ζαγορά |
 |
| Τραινάκι Πηλίου |
 |
| Μοναδική ευκαιρία |
 |
| Ρομαντικό ταξίδι |
 |
| Η γραφική Μηλιά |
 |
| Σιδερένια γέφυρα |
 |
| Μηλιά |
 |
| Στο δρόμο προς Τσαγκαράδα. |
 |
| Στο δρόμο προς Τσαγκαράδα |
 |
| Στο γεφύρι της Τσαγκαράδας |
 |
| Πλάτανος στην Αγία Παρασκευή |
 |
| Οι Μοιριανοί ορειβάτες στον Πλάτανο |
 |
| Με φόντο το όρος Κελλίων |
 |
| Προς τη Μελίνα |
 |
| Στο ξωκλήσι της Παναγίας |
 |
| Όλοι οι ορειβάτες στο λιμάνι της Μελίνας. |
 |
| Στο ρέμα του χωριού Προμύρι |
 |
| Ο Γιάννης και η Αφροδίτη |
 |
| Μανιτάρι Νοτίου Πηλίου |
 |
| Μνημονιακή ελιά πριν τον Πλατανιά |
 |
| Λόφος Γορίτσα τείχη της πόλης |
 |
| Σαλέ χιονοδρομικού στα Χάνια |
 |
| Ρέμα προς το χωριό Χορευτό |
 |
| Ομοίωμα της Αργώ | | |
|
 |
| Κυκλάμινα Πηλίου |
 |
| Πρώτος ο Ευκλίδης |
|
 |
| Ανατολικό Πήλιο-Αιγαίο |
