ΛΑΤΩ-ΚΑΘΑΡΟ-ΚΡΙΤΣΑ

        ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΚΑΘΑΡΟΥ – ΚΡΙΤΣΑ 
                         Του ορειβάτη Δακανάλη Μανόλη

         Νωρίς το πρωί της 18^ης Ιανουαρίου 2015 από το χωριό Φλαμουριανά Μεραμπέλου, 50 ορειβάτες του Ορειβατικού Ηρακλείου μεταξύ των οποίων και ο γράφων με αρχηγό το Νείλο Πιτσινό, ακολουθήσαμε ένα πανάρχαιο φαρδύ μονοπάτι από καλντερίμι και μετά από μισής ώρας πορεία βρεθήκαμε στην αρχαία πόλη της Κρήτης ΛΑΤΩ.

        Η πόλη είναι κτισμένη σε στρατηγικής σημασίας λόφο με δυο ακροπόλεις και ήλεγχε τον κόλπο του Μεραμπέλου. Τα λείψανα της πόλης ανήκουν στον 4^ο και 3^ο πχ. αι.  Η έρευνα όμως έφερε στο φως πήλινα ειδώλια και πλακίδια του 7^ου και 6^ου π.χ. αι. Η επιφανειακή κεραμική δείχνει, ότι η θέση κατοικήθηκε τουλάχιστο από τον 12^ο πχ. αι. Η πόλη έχει κεντρική αγορά, θέατρο, δυο ναούς, περιβάλλεται από ισχυρό τείχος και καταστράφηκε το 200 π.χ. Ο Νέαρχος (περίπου 360-312 π.χ.) ναύαρχος του Μ. Αλεξάνδρου γεννήθηκε στη Λατώ.

       Η Παναγία Κερά της Κριτσάς είναι τρίκλιτος ναός μετά τρούλου αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Το νότιο κλίτος είναι αφιερωμένο στην αγία Άννα και το βόρειο στον άγιο Αντώνιο.  Οι επιφάνειες του ναού είναι διακοσμημένες με τοιχογραφίες βυζαντινής τέχνης. Οι πρώτες τοιχογραφίες χαρακτηρίζονται από γραμμική  απόδοση των μορφών και χρονολογούνται στα μέσα του 13^ου αι. οι άλλες είναι μεταγενέστερες. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι παραστάσεις του Μυστικού Δείπνου, του Συμποσίου του Ηρώδη, τμήμα της Δευτέρας παρουσίας και άλλες.

      Το λεωφορείο λόγω των πρόσφατων χιονοπτώσεων δεν μπόρεσε να μας μεταφέρει στο οροπέδιο του Καθαρού (υψ1250μ), που ήταν ο προγραμματισμός. Από τα μέσα της διαδρομής ακολουθήσαμε το Μινωικό μονοπάτι, το οποίο συνδέει την Κριτσά με το οροπέδιο του Καθαρού. Σε πολλά σημεία το μονοπάτι διατηρεί ακόμα την παλιά του αίγλη με καλντερίμι, ενώ σε άλλα σημεία έχει καταστραφεί από την φθορά του αδηφάγου χρόνου. Ήδη περπατούσαμε πάνω στα χιόνια μέσα σε δάση από πρίνους, αζίλακες, σφεντάμια, λιόπρινα, ενώ στις ανατολικές πλαγιές της κορφής Τσίβη βρίσκεται ένα πολύ εντυπωσιακό δάσος από κυπαρίσσια διαφόρων μορφών. Λίγο πριν από τη θέση «Αστιβιδωπό» που έγινε η Παγκρήτια Ορειβατική Συνάντηση από τον Ορειβατικό Αγίου Νικολάου  στις 13-14/9-2013, κάναμε αναστροφή και βάλαμε ρότα για την Κριτσά.

      Το Μινωικό μονοπάτι τέμνεται σε τέσσερα ή πέντε σημεία με τον ασφάλτινο δρόμο που οδηγεί στο Καθαρό. Το δάσος διαδέχτηκε η μακία βλάστηση, που αποτελείται από ασπαλάθους, αγριελιές, αγκαραθιές, φασκομηλιές και φρύγανα. Στο τέλος της διαδρομής διαβήκαμε μια απότομη κατηφορική ρεματιά με κατεστραμμένο το μονοπάτι. Η ηλιόλουστη μέρα μάζευε σιγά-σιγά τα φτερά της και με το λυκόφως φθάσαμε στην Κριτσά.

       Η Κριτσά (υψ400μ) είναι από τα αρχαιότερα χωριά της Κρήτης και διατηρεί σε σημαντικό βαθμό την παλιά αρχιτεκτονική της φυσιογνωμία. Η παρουσία του ανθρώπου στην Κριτσά είναι αισθητή από τα υστερομινωικά χρόνια.

      Με την παραπάνω ορειβασία συνδυάστηκε ο πολιτισμός και η ιστορία. Η όλη πορεία μας πήρε τεσσεράμισι ώρες.-

    

Aρχαία Λατώ

Προς Λατώ

Η Μαρία πάντα με χαμόγελο

Προς Λατώ

Έξω από τη Λατώ

Εργαστήριο στη Λατώ

Στην αρχαία Λατώ

Δεξαμενή στη Λατώ

Αρχαίο θέατρο

Αρχαίος ναός

Βωμός στο ναό

Παναγία Κερά

Στην κερά της Κριτσάς

Ο ζωοκλέφτης στην κόλαση

Λίγο πριν τα χιόνια

Κορφή Τσίβη με το δάσος

Γεύμα με μοναδικό κρασί

Ψηλά στα χιόνια

Δυο Μαρίες και ο Μανόλης

Κρόκοι της Δίκτης

Λίγη ξεκούραση

Στην αρχαία Λατώ

Εκκίνηση για το Καθαρό

Άγρια χαράδρα πριν την Κριτσά