ΙΔΗ: ΟΜΑΛΟΣ-ΔΙΚΤΗ ΑΦΕΝΤΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ

ΔΙΚΤΗ–ΑΦΕΝΤΗΣ ΧΡΙΣΤΟΣ (υψ2141μ)

Του ορειβάτη Δακανάλη Μανόλη

Το γραφικό οροπέδιο του Ομαλού (υψ1350μ) βρίσκεται στις νότιες πλαγιές του όρους Δίκτη ή Λασιθιώτικα βουνά και είναι το τρίτο σε μέγεθος οροπέδιο της Δίκτης. Στο κέντρο του οροπεδίου δημιουργούνται το χειμώνα δυο λίμνες νερού, που κρατάνε μέχρι τον Ιούλιο.

Το τοπίο γύρω από το οροπέδιο είναι εξαιρετικού κάλλους όλες τις εποχές του έτους, καθώς αλλάζει μορφές, από χιονισμένο, καταπράσινο και λουλουδιασμένο όπως το είδαμε εμείς. Στη δυτική του πλευρά βρίσκεται το ξωκλήσι του Αγίου πνεύματος, κάτω από το ιερό του τρέχει μια πηγή με κατάκρυο κρυστάλλινο νερό.

Ο γράφων και ο Γιώργος Γουναλάκης ορειβάτες του Ορειβατικού Συλλόγου Μοιρών στις 7 Μαΐου 2020, από το οροπέδιο του Ομαλού ανηφορίσαμε με προορισμό την κορφή Αφέντης Χριστός. Η ανάβαση ήταν πολύ ανηφορική και μετά από μιας ώρας σκληρής ανάβασης, ακολουθήσαμε ένα παμπάλαιο αχνό μονοπάτι, το οποίο μας οδήγησε στην κορφή. Το μονοπάτι αυτό ίσως να ήταν μινωικό και οδηγούσε στην κορφή που κατά πάσα πιθανότητα υπήρχε Ιερό.

Στο διάβα μας συναντήσαμε πολλές και μεγάλες χιονούρες οι οποίες δεν ήταν επικίνδυνες εκτός από μία, την οποία περάσαμε με μεγάλη προσοχή. Μέχρι την κορφή μας πήρε τέσσερις ώρες σκληρής και δύσκολης ανάβασης.

Η ημέρα ήταν ηλιόλουστη με μεγάλη θέα προς όλα τα σημεία του ορίζοντα και το αχόρταγο μάτι μας δεν προλάβαινε, να σαρώνει τα μοναδικά τοπία. Στα δέντρα ο αρωδαμός βρίσκονταν σε πλήρη βλάστηση και προσέδιδε στο τοπίο μια εντυπωσιακή ανοιξιάτικη ομορφιά. Το οροπέδιο του Λασιθίου ήταν στολισμένο με λουλούδια διαφόρων αποχρώσεων, το οποίο ποτέ άλλοτε δεν το είχαμε δει τόσο μαγευτικό. Η αναγέννηση της φύσης βρίσκονταν σε πλήρη εξέλιξη.

Εκεί πάνω απελευθερωθήκαμε ύστερα από την καραντίνα 42 ημερών λόγω του κορωνοϊού.

Ανατολικά φιγουράρει η άγρια και απότομη κορφή Ψαρή Μαδάρα (υψ2094μ), ενώ βορειανατολικά η επίσης άγρια κορφή το Σπαθί ή Εντίχτης, η υψηλότερη κορφή της Δίκτης (υψ2148) και πιο ανατολικά ο Λάζαρος (υψ2085μ).

Το πέτρινο εκκλησάκι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα στην κορφή αναφέρεται από το 1343. Οι Μινωίτες σύμφωνα με την πρακτική τους στο υψηλότερο σημείο κάθε βουνού έκτιζαν ιερό κορφής. Ενδεχομένως να αποτέλεσε τοποθεσία για ιερό κορφής, όπως μαρτυρούν τα ανάλογης περιόδου πήλινα αγαλματίδια που βρέθηκαν εκεί πάνω.

Η επιστροφή μας έγινε από το ίδιο δρομολόγιο, διανύοντας περίπου 10 χιλιόμετρα και μας πήρε συνολικά έξι ώρες μαζί με τις στάσεις. Η πορεία αποδείχτηκε αρκετά δύσκολη και απαιτητική.

Ιστορικά στοιχεία. Ανεβαίνοντας το χωματόδρομο για το οροπέδιο του Ομαλού από την Κάτω Σύμη στη θέση Κρύα Βρύση σε υψόμετρο 1150 μέτρων, βρίσκονται τα ερείπια του Ιερού του Ερμή και της Αφροδίτης. Όπως πληροφορούν οι ιδικοί, είναι από τα σημαντικότερα της αρχαιότητας και ιδρύθηκε το 2.000 πχ.

Τη Γερμανική κατοχή στη Δίκτη είχε το λημέρι της η αντάρτικη ομάδα του Μανώλη Μπαντουβά. Στις 12-9-1943 ένας λόχος Γερμανών με 120 περίπου άνδρες κινείται προς την Κάτω Σύμη και πέφτει σε ενέδρα ανταρτών της Ομάδας Μπαντουβά, που ήταν ακροβολισμένοι μέσα στο δάσος. Στο πεδίο της μάχης έπεσαν 30 Γερμανοί, αρκετοί τραυματίες και συνέλαβαν 13 αιχμαλώτους. Οι αντάρτες είχαν ένα νεκρό και ένα τραυματία.

Τα στρατεύματα κατοχής σε αντίποινα της Κρητικής Αντίστασης από 14-16 Σεπτεμβρίου 1943 συνέλαβαν και εκτέλεσαν 401 αθώους πατριώτες ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας. Στη συνέχεια λεηλάτησαν και πυρπόλησαν τα χωριά της ευρύτερης περιοχής της Βιάννου. Το ολοκαύτωμα της Βιάννου θεωρείται το δεύτερο μεγαλύτερο στην Ελλάδα μετά τα Καλάβρυτα.-