ΠΟΜΠΗΙΑ

                         ΠΟΜΠΗΙΑ

          Του Δακανάλη Μανόλη πρώην Αγρονόμου

     Η Πομπηία χτίστηκε τον 8ο αιώνα πΧ από τους Όσκους στους πρόποδες του Βεζούβιου. Αρχικά υποτάχθηκε στο Ελληνικό Κράτος της Κούμας. Αργότερα την κατέλαβαν οι Ετρούσκοι και στα τέλη του 5ου αιώνα καταχτήθηκε από τους Σαμνίτες. Το 310 πχ οι Σαμίτες ηττήθηκαν από τους Ρωμαίους και η Πομπηία πέρασε στους Ρωμαίους. Είχε όμως επηρεαστεί από τον Ελληνορωμαϊκό πολιτισμό.

      Η ευρύτερη περιοχή γύρω από το Βεζούβιο έχει ηφαιστιογενές έδαφος, το οποίο είναι πολύ γόνιμο για τις καλλιέργειες. Ως εκ τούτου οι κάτοικοι ασχολούνταν κυρίως με τη γεωργία και παρήγαγαν ξακουστά κρασιά. Το ίδιο συμβαίνει και σήμερα. Η Πομπηία είχε 20.000 κατοίκους ήταν οχυρωμένη περιμετρικά με τείχη μήκους 3 χιλιομέτρων, με οκτώ εισόδους και κεντρική αγορά καταστημάτων. Λάτρευαν πολλούς θεούς μεταξύ αυτών και τον Πρίαπο θεό της γονιμότητας. 

      Η Πομπηία είχε χαρακτηριστεί ως πόλη της ακολασίας. Το 62 μΧ έγινε σφοδρότατος σεισμός, ο οποίος μετέτρεψε την πόλη σε ερείπια. Στις 24-8-79 μΧ προκλήθηκε φοβερή έκρηξη του Βεζούβιου και ένα τεράστιο κύμα από στάχτη έθαψε τα πάντα μέσα σε λίγες ώρες. Τρεις πόλεις καταστράφηκαν, η Πομπηία, η Ηράκλεια (Ερκουλάνο) και η Σταβίες. Όσοι πρόλαβαν έφυγαν, οι υπόλοιποι θαφτήκαν από τη στάχτη ύψους 6-7 μέτρων στο σημείο που βρίσκονταν. Αρκετοί επιζώντες επέστρεψαν τις επόμενες μέρες, αλλά νέο κύμα τέφρας τους σκέπασε και έχασαν τη ζωή των. Την έκρηξη περιέγραψε ο Πλίνιος ο Νεότερος, ο οποίος είναι μάρτυρας του φοβερού θεάματος και δίνει εντυπωσιακή περιγραφή.. «Σύντομα πάνω από τις ψηλές φλόγες απλώνεται ένα τεράστιο μαύρο σύννεφο που επισκιάζει τον ήλιο. Θεομηνία από πετρώματα και πυρακτωμένα κατάλοιπα ξεχύνεται πάνω στην Πομπηία. Καταρρέουν τοίχοι, στέγες, έπειτα ένα κύμα φτιαγμένο από μίγμα στάχτης και νερού σβήνει κάθε μορφή ζωής. Στο βαθύ και συνεχές σκοτάδι η αποκαλυπτική σκηνή τονώνεται ακόμα περισσότερο από κεραυνούς, σεισμούς, θαλασσοταραχές, οι λίγοι που επέζησαν, προσπάθησαν να σωθούν προς την Στάμπια και την Νοτσέρα, αλλά πεθαίνουν όταν παντού καταφθάνουν δηλητηριώδη αέρια. Αυτή η κόλαση διαρκεί τρεις ημέρες και ύστερα πλήρης ησυχία. Ένα στρώμα θανάτου πάχους πέντε η έξι μέτρων, απλώνεται από το Ερκολάνο έως την Στάμπια». (Πηγές: Βιβλίο ΠΟΜΠΗΙΑ του Ιταλού Αλμπέρτο Καρπιτσέτσι σελ. 4 μεταφρασμένο στα Ελληνικά 1977).

      Ο Ιταλός ηφαιστειολόγος Giuseppe Mastrolorenzo επισημαίνει στο National Ceographic, ότι ο Βεζούβιος που βρίσκεται 10 χιλιόμετρα από την Πομπηία, έκανε 6 διαδοχικές εξάρσεις με αποτέλεσμα θερμά κύματα λάβας να σκεπάσουν το έδαφος, ενώ παράλληλα ο αέρας μετέφερε τοξικά αέρια και τέφρα. Οι θερμοκρασίες τόσο στους εσωτερικούς, όσο και εξωτερικούς χώρους έφθασαν τους 300 βαθμούς κελσίου. 

      Η Πομπηία ξεχάστηκε και παράλληλα χάθηκε κάθε ίχνος της. Το 1592 τυχαία κατά τις εργασίες κατασκευής υπόγειου υδραγωγείου, βρέθηκαν πολλά σημαντικά αρχαία αντικείμενα. Σε μετέπειτα ανασκαφές αποκαλύφθηκε το μεγαλείο της πόλης, με τον πλούσιο θησαυρό της, τον οποίο βλέπουμε και θαυμάζουμε. Μάθαμε λεπτομέρειες της καθημερινότητας των κατοίκων της. Διασώθηκαν πλούσιες επαύλεις, πολυάριθμοι ναοί, όπως του Δία, του Απόλλωνα, της Αφροδίτης, η αγορά, μικρό και μεγάλο θέατρο, αψίδες, κρήνες, τοιχογραφίες, λουτρά, οίκοι ανοχής με τρυφερές ερωτικές σκηνές σε τοιχογραφίες και σπίτια των απλών κατοίκων. Μια από τις πολλές επαύλεις ανήκε στον Σαλλούστιο Φάουνου (Σαλούστρος προέρχεται από την Ιταλία). Από 5-16 Νοεμβρίου 1999 οι Μινωικές Γραμμές πραγματοποίησαν κρουαζιέρα στην Ιταλογαλλική Ριβιέρα με πάνω από 400 άτομα, στην οποία συμμετείχα. Επισκεφθήκαμε τα ωραιότερα μέρη της Νοτίου Ευρώπης και την Πομπηία. 

      Κατά την επίσκεψη μας στην Πομπηία στις 7-11-1999 την περιηγηθήκαμε και θαυμάσαμε τον αρχαίο της πολιτισμό. Προσωπικά νόμιζα, ότι βρισκόμαστε σε ελληνικό αρχαιολογικό χώρο, όλα ήταν αντίγραφα της Ελληνικής αρχιτεκτονικής και τεχνογνωσίας, ενώ οι περισσότερες τοιχογραφίες είχαν ελληνικές παραστάσεις. Οι Έλληνες τον 6ο πχ αιώνα επεκτάθηκαν στη δύση με αποικίες ιδρύοντας την Μεγάλη Ελλάδα. Ο αποικισμός της Κάτω Ιταλίας και Σικελίας από τους Έλληνες έγινε τάχιστα από το 736 μέχρι το 683 π.χ. Οι Έλληνες δεν περιορίστηκαν μόνο στην ίδρυση αποικιών, αλλά και τον εξελληνισμό των ντόπιων, μεταφέροντας την τέχνη, τη μετάδοση της γλώσσας, την οικονομική, κοινωνική και πολιτική οργάνωση των αποίκων. Δεν είναι τυχαίο ότι 5 χωριά της Καλαβρίας και 9 της Απουλίας ομιλούν ακόμα και σήμερα την Ελληνική γλώσσα, τα γκρεκάνικα. Θεωρούνται ότι είναι οι εναπομείναντες των αποικιών της Μεγάλης Ελλάδας. 

      Μας έχει μείνει αξέχαστη η πολυήμερη αυτή κρουαζιέρα, γιατί γνωρίσαμε εκτός των άλλων και μια άλλη ξεχασμένη Ελλάδα.-

       Πηγές: Βιβλίο ΠΟΜΠΗΙΑ Αλμπέρτο Κ. Καρπιτσέτσι μεταφρασμένο στα Ελληνικά 1977. www.mixanitouxronou.gr ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ 18-9-2020. Βικιπαίδεια. Φωτογραφίες Δακανάλης Μανόλης και από το βιβλίο ΠΟΜΠΗΙΑ. ΑΡΧΑΙΩΝ ΤΟΠΟΣ theancientwebgreece.wordpress.com.